In een ideale wereld moet je als leerling altijd kunnen zijn wie je bent, welke seksuele geaardheid of genderidentiteit je ook hebt. En geaccepteerd worden, zonder dat je je hoeft te schamen of verantwoorden. Of gepest/uitgesloten te worden. Helaas is de realiteit anders. Veel jongeren uit de LHBTIQ-plus gemeenschap voelen zich niet veilig op school. De Gender & Sexuality Alliance (GSA), het netwerk van zowel LHBTIQ-plus jongeren als heteroseksuele jongeren maakt zich dan ook hard voor een beter en veiliger klimaat ten aanzien van seksuele- en genderdiversiteit.
Zo’n 500 scholen in Nederland hebben een GSA in huis. Zo ook het Dalton Lyceum in Dordrecht. Soete Kraaijeveld en Megan Silvester, voormalig voorzitter en vicevoorzitter van de GSA, benadrukken het belang van de alliantie. Megan: “We zijn een inclusieve groep waarin leden zich veilig voelen om zaken te bespreken die ze misschien thuis of op school niet kunnen bespreken met familieleden, leerlingen of docenten.” Soete: “In onze supportgroep kunnen leerlingen die moeite hebben met hun seksualiteit of genderidentiteit terecht bij gelijkgestemden voor advies, of om ervaringen uit te wisselen. Maar het hoeft niet altijd serieus te zijn. Deelnemers kunnen ook gewoon gezellig langskomen om te kletsen en lol te maken met jongeren die dezelfde gevoelens hebben. Door die steun groeit hun zelfvertrouwen.”
Een dag alles paars
De GSA helpt leerlingen op individuele basis, maar kijkt ook naar het collectief. Megan: “In algemene zin willen we dat de sfeer op school inclusiever en toleranter wordt. Door bijvoorbeeld voorlichtingsbijeenkomsten te geven over seksuele- en genderdiversiteit, bestemd voor alle leerlingen en docenten. Of door elke tweede vrijdag in december de Paarse Vrijdag te vieren: dan staat die diversiteit één dag centraal en draagt iedereen die daar achter staat paars, de leerlingen, de docenten, de ouders. Soete: “De hele aula kleurt paars. Geweldig om te zien.” Niet iedereen overigens draagt De Paarse Vrijdag een warm hart toe. Soete: “Onverlaten hadden bijvoorbeeld een poster verscheurd. Wij proberen dat natuurlijk te bestrijden.”
Het gaat om wat je voelt, niet om wat je draagt
De supportgroep wordt elke twee weken in een klaslokaal van de school gehouden. Soete: “Jongeren die niet tot de LHBTIQ-plus gemeenschap behoren, maar wel sympathie voelen voor die gemeenschap, zijn van harte welkom om aan te sluiten. Uiteindelijk gaat het onderwerp iedereen aan.” Megan: “Deelnemers kunnen zich 100% uiten. Ook qua genderexpressie. Soms voelen deelnemers zich onzeker bij het uiten van die genderexpressie. Durven ze naar buiten toe geen jurk of rok te dragen, bijvoorbeeld. Bij ons kun je je kleden zoals je wilt. En we bieden je handvaten hoe je je naar buiten toe meer comfortabel kunt voelen. Het gaat immers om hoe je je voelt, niet om wat je draagt.” Soete: “Klopt, ik kan een broek en trui van de herenafdeling dragen en me toch op en top vrouw voelen. Kleding heeft geen gender.”
Openhartige verhalen
Ook zijn ze steeds weer onder de indruk hoe openhartig de deelnemers zijn tijdens de activiteit. Megan: “Een deelnemer deed uit de doeken hoe die uitgescholden werd voor iets waar de honden geen brood van lusten. Ik vond het knap dat deze deelnemer dat durfde te vertellen. En de pesters zijn aangepakt. Maar ook vertellen transmannen bijvoorbeeld openhartig over de borstamputatie die ze voor ogen hebben. Of over het af tapen van hun borsten. Hierdoor steken we zelf veel op over de transgenderzorg bij het VU Medisch Centrum.” Soete: “Hoewel ik zelf geen ervaring heb met de transzorg, leer ik veel van andere leden, hierdoor kan ik andere leden soms ook adviseren over zulke (gevoelige) onderwerpen.”
Persoonlijke ontwikkeling
Megan en Soete zijn al vanaf het eerste schooljaar bij de GSA betrokken. Soete: “Wij zijn van de eerste jaargang. En hebben zelf ook een ontwikkeling doorgemaakt. Toen ik 13 was kwam ik uit de kast. Ik ben lesbienne en cis-vrouw d.w.z. ik ben geboren als vrouw en voel me ook vrouw. De gesprekken die ik bij de GSA heb gehad, zorgden ervoor dat ik vrede kon hebben met mijn seksuele geaardheid en identiteit, daar openlijk voor uit kon komen en ook trots op kon zijn. Zonder de GSA was ik niet zover gekomen als ik nu ben. En met mijn ervaringen kan ik jongeren helpen die net uit de kast komen.” Megan beaamt dat: “Ik ben biseksueel en ook cis-vrouw. De GSA heeft me de kracht gegeven om meer te praten over mijn seksualiteit. Kwam nooit helemaal uit de kast, vond ik spannend. Nu ik meer ben gaan praten met mijn ouders en vrienden, merk ik dat ze meer open staan, ook al weten zij ook niet alles.”
Samenwerking met R-Newt
Soete en Megan werken nauw samen met jongerenwerker Martine van Gool van R-Newt Dordrecht. Soete: “R-Newt benaderde ons via Instagram en bracht ons in contact met Martine. Zij helpt ons met de financiën en faciliteert ons met attributen, zoals regenboogvlaggen tijdens de juni Pride maand. Toen hing in elke klas een vlag. Of ze zorgt voor paarse nagellak tijdens Paarse Vrijdag. Binnenkort willen we een campagne houden tegen homo- en transfobie in de onderbouw. Helaas is dat nodig, ook op het Dalton. Dan brengt Martine ons in contact met een netwerkprofessional hoe je zo’n campagne op moet zetten. R-Newt levert een goede aanvulling op ons werk.”
Het leerproces van de GSA
Wat willen zij leerlingen aanraden die worstelen met hun seksualiteit of genderidentiteit? Soete: “Kom gerust een keertje kijken bij de GSA. Iedereen is welkom. Maakt niet uit wat je bent of wie je bent. Je kunt bij ons zijn wie je bent, en als je dat nog niet weet, worden wie je bent.” Megan: “Misschien krijg je bij ons een nieuw perspectief over je situatie door de gesprekken die je voert en de ervaringen die je deelt. Het GSA is voor iedereen een leerproces, zoals het ook voor ons was.”
